Cây nắp ấm - Loài cây kỳ lạ với những bài thuốc chữa bệnh đa dạng

Cây Nắp ấm trong Đông y được biết đến với tác dụng thanh nhiệt lợi thấp, có thể điều trị được nhiều bệnh đa dạng. Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé!

Cây nắp ấm thuộc loại thân leo

Theo cho biết của Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM: Cây Nắp ấm, được biết đến khoa học dưới cái tên Nepenthes annamenis Macfarl, thuộc họ Nắp ấm, còn được gọi bằng các tên khác như Trư lung thảo và Trư tử lung. Trong Đông y, cây này được mô tả có hương vị ngọt nhẹ và tính mát, và được biết đến với tác dụng thanh nhiệt lợi thấp. Cây này đã được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh, bao gồm viêm loét dạ dày tá tràng, tình trạng huyết áp cao và các triệu chứng ho gà ở trẻ em. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu thêm nhiều thông tin chi tiết về cây này.

1. Mô tả đặc điểm nhận dạng cây nắp ấm

Cây Nắp ấm, một loài thực vật nhỏ có xu hướng leo. Thân cây có dạng trụ và ban đầu có màu vàng nhạt, sau đó chuyển sang màu lục nhạt. Lá của cây thường mọc đơn lẻ và có hình dạng bầu dục thuôn, cuống gắn chặt vào thân, với chiều dài khoảng từ 12 đến 20cm và chiều rộng từ 2,5 đến 3cm. Mặt trên của lá có những đốm màu đỏ, trong khi mặt dưới được phủ lớp lông màu sậm. Phần phiến lá ở phía đầu kéo dài thành hình trụ và có một phần nắp hình trái xoan. Mặt ngoài của lá có cả lông và mặt trong có ít tuyến nhớt. Cuống lá có độ dài từ 5 đến 10cm.

Cây Nắp ấm cũng có hoa nhỏ, xuất hiện trong các chùm xim dài hơn 10cm. Hoa đực có lá đài hình trái xoan và có lớp lông màu gỉ sắt ở mặt ngoài, trong khi mặt trong có nhiều lông. Hoa cái có lá đài hình mũi mác, với lớp lông ở mặt ngoài và tuyến nhớt ở mặt trong.

Quả của cây có cuống, màu xám nhạt và cũng có lông, hạt có hình thoi. Thời điểm ra hoa kết quả của loài cây này thường rơi vào mùa tháng 9-10.

2. Công dụng đối với sức khỏe của cây nắp ấm

Cây Nắp ấm chứa một loạt các hoạt chất bao gồm flavonoid, glycoside, phenol, axit amin, đường, và bismuth. Theo các nghiên cứu, cây Nắp ấm sản xuất một dịch tự nhiên từ thân cây, thường có dạng nước hoặc siro, có tính đàn hồi. Ngoài việc được sử dụng trong mục đích chữa bệnh, thực vật này còn dùng dịch này để thu hút, bắt giữ và tiêu diệt côn trùng.

Theo y học cổ truyền, dược liệu này có vị ngọt nhạt và tính mát. Cây này được biết đến với tác dụng thanh nhiệt và lợi thấp, thường được sử dụng để điều trị các bệnh như viêm gan vàng da, viêm loét dạ dày tá tràng, và triệu chứng ho gà ở trẻ em.

Liều dùng thường dao động từ 20 đến 40g với cây khô hoặc từ 40 đến 80g với cây tươi để uống. Đối với trẻ em, liều dùng thường là từ ¼ đến ½ liều dùng của người lớn.

Cây nắp ấm không chỉ được trồng làm cảnh mà còn chữa bệnh rất hay

3. Một số bài thuốc hay có thể tham khảo từ cây nắp ấm

Hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ:

Sử dụng cây Nắp ấm phơi khô, sau đó nấu nước và sử dụng nó thay cho trà hàng ngày.

Liều dùng thường là từ 30 đến 50g.

Lưu ý không sử dụng nước này để thay thế nước uống hàng ngày. Chỉ nấu nước này một lần mỗi ngày.

Hỗ trợ đái tháo đường và làm dịu cổ họng khô rát:

Kết hợp 30g cây Nắp ấm với 25g Thiên môn đông và 25g Giảo cổ lam.

Nấu cùng với 3 lít nước, để nguội sau khi nấu xong.

Chia thành 2-3 lần uống trong ngày.

Sử dụng liên tục từ 1 đến 3 tháng.

Hỗ trợ điều trị sỏi đường tiết niệu và sỏi thận:

Kết hợp 30g cây Nắp ấm, 12g Thương nhĩ tử, 12g Bạch tật lê, 20g Dây bòng bong, 6g Trần bì, và 6g Mộc hương.

Nấu cùng với 2 lít nước và đun đến khi cạn còn khoảng 600ml.

Chia thành 3 lần uống trong ngày.

Chữa vàng da do viêm gan:

Sử dụng cây Nắp ấm, Kim tiền thảo, và Mã đề, mỗi loại 30g để chế thành nước uống hàng ngày.

Thanh nhiệt:

Sử dụng 15g cây Nắp ấm đun sôi với lượng nước vừa đủ để thay thế nước uống trong ngày.

Giải độc và chống viêm:

Sử dụng cây Nắp ấm tươi, rửa sạch và giã nát, sau đó đắp lên da để điều trị nhiễm trùng da do virus, giúp da giảm sưng và đỏ.

Sử dụng nước giã cây Nắp ấm để thoa lên da có thể giúp phòng chống muỗi đốt và bảo vệ sức khỏe của da.

Nắp ấm tuy có thể dùng trị bệnh nhưng cần phải cẩn trọng khi dùng

4. Những điều cần lưu ý khi sử dụng

Theo Dược sĩ Trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho biết: Khi sử dụng cây nắp ấm chữa bệnh, cần phải lưu ý một số điều sau đây:

Tư vấn với chuyên gia y tế: Trước khi bắt đầu sử dụng cây Nắp ấm để điều trị bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc thầy thuốc. Họ có thể cung cấp lời khuyên về liều lượng và phương pháp sử dụng phù hợp cho tình trạng sức khỏe của bạn.
Tránh sử dụng trong thai kỳ: Phụ nữ mang thai nên tránh sử dụng cây Nắp ấm, vì không đủ thông tin về tác động của nó đối với thai nhi.
Liều dùng chính xác: Tuân thủ liều dùng được đề xuất bởi chuyên gia y tế hoặc theo hướng dẫn trong các bài thuốc truyền thống. Không tự ý tăng hoặc giảm liều dùng.
Kiểm tra tác dụng phụ: Theo dõi cơ thể của bạn để xem xét bất kỳ tác dụng phụ nào sau khi sử dụng cây Nắp ấm. Nếu bạn gặp phải bất kỳ vấn đề nào như dị ứng, buồn nôn, hoặc khó thở, ngưng sử dụng ngay lập tức và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Giới hạn sử dụng thời gian: Tránh sử dụng cây Nắp ấm trong thời gian dài mà không có sự giám sát của chuyên gia y tế. Sử dụng theo hướng dẫn và trong khoảng thời gian được đề xuất cho mục đích điều trị cụ thể.
Không thay thế nước uống hàng ngày: Nếu bạn sử dụng nước cây Nắp ấm cho mục đích điều trị, hãy chắc chắn rằng nó không thay thế nước uống hàng ngày của bạn. Nước cây Nắp ấm có thể có tác động lợi cho sức khỏe nhưng không nên sử dụng quá mức.
Sử dụng sản phẩm sạch và an toàn: Đảm bảo rằng cây Nắp ấm được thu thập, xử lý và bảo quản một cách sạch sẽ và an toàn để tránh nhiễm khuẩn hoặc tác động xấu từ các tạp chất.
Theo dõi tình trạng sức khỏe: Nếu bạn đang sử dụng cây Nắp ấm để điều trị một vấn đề sức khỏe cụ thể, thì nên theo dõi tình trạng sức khỏe của mình và báo cáo cho bác sĩ về bất kỳ thay đổi nào.
Lưu ý rằng tất cả các sản phẩm thảo dược đều có thể gây ra tác động phụ hoặc tương tác với các loại thuốc khác, do đó, thận trọng và sự hướng dẫn của chuyên gia là cần thiết khi sử dụng chúng.

Nguồn: thuocbac.edu.vn tổng hợp