Cây ngái, hay còn gọi là cây sung dại, thường mọc tự nhiên và đã được sử dụng trong y học dân gian để cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, hiểu biết về tác động và ứng dụng của cây ngái trong y học hiện đại vẫn còn nhiều điều cần khám phá.

• Khám phá tác dụng thần kỳ của cây Đuôi chồn
• Long đởm thảo – cây thuốc quý trị bệnh hiệu quả
• Câu đằng: Loại cây có nhiều tác dụng chữa bệnh

Cây ngái hay còn có tên gọi khác là cây sung dại, có thể điều trị bệnh và cải thiện sức khoẻ

Còn được biết đến dưới tên gọi phổ biến như cây sung dại hay sung ngái, cây ngái thường tự nhiên mọc hoang trong môi trường. Lâu nay, trong y học dân gian, cây ngái đã trở thành một loài thảo dược trị bệnh, một nguồn thuốc quen thuộc được tin dùng để điều trị và cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng có đầy đủ hiểu biết về loại cây này. Vậy, theo quan điểm của y học hiện đại, cây ngái có khả năng chữa bệnh trong những trường hợp nào? Hãy cùng tìm hiểu thông tin trong bài viết sau đây nhé!

Một số thông tin cần biết về cây ngái

Theo chia sẻ của Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM: Cây ngái, còn được biết đến với các tên gọi như Dã vô hoa, Mạy nọt (người Tày), Loong tốt (người Kdong), Chị cu điằng (người Dao), thuộc họ Moraceae (họ Dâu tằm) và được gọi theo tên khoa học Ficus hispida L.f. Cây ngái có các đặc điểm nhận dạng như:

• Cây ngái có hình dạng cây nhỡ, cao khoảng 5-7m. Cành non của cây có nhiều lông cứng và nháp, có màu nâu xám, trong khi cành già có bề mặt nhẵn.
• Lá cây ngái mọc đối, có hình dạng bầu dục hoặc trái xoan, có kích thước từ 11-20cm dài và 5-12cm rộng. Lá có gốc tròn, đầu tù, mũi nhọn ngắn, mép có khía răng, và có lông nháp ở cả hai mặt.
• Cụm hoa của cây mọc gần gốc thân và trên cành già, bao gồm cả hoa đực và hoa cái. Hoa đực thường xuất hiện nhiều ở đỉnh cụm hoa, có 3 lá dài lõm và nhị 1; trong khi hoa cái có đài bao bọc bầu, vòi hoa cái mang theo lông mềm.
• Quả của cây ngái có hình cầu, mềm, thót lại ở gốc và đầu bẹt, với vỏ nhiều lông nháp. Thời gian rơi quả thường diễn ra từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm.

Ngái, một loài cây nhiệt đới đặc hữu của vùng Đông Dương – Malaysia, được phân bố rộng rãi ở các quốc gia như Việt Nam, Lào, Malaysia, Ấn Độ và vùng Vân Nam của Trung Quốc. Tại Việt Nam, cây ngái có mặt ở hầu hết các tỉnh từ vùng núi đến trung du, đồng bằng và các hải đảo. Thường xuất hiện dọc theo các nguồn nước ở ven rừng nguyên sinh và thường mọc ở các bờ ao, trong lùm bụi quanh làng ở vùng đồng bằng.

Mặc dù có khả năng sống trong đất ẩm, nhưng cây ngái là loài cây chịu hạn, có thể tồn tại trên những vùng đất khô cằn ở vùng đồi. Cây thường cho quả nhiều hàng năm, và quả thường chín vào mùa mưa, khiến chúng bị nước cuốn trôi. Tuy nhiên, khi quả lọt vào bờ, cây ngái có khả năng tự tái sinh bằng cách mọc chồi mới, đặc biệt thông qua hình thức giâm cành.

Thành phần hoá học và các bộ phận dùng của cây ngái

Các bộ phận của cây ngái được sử dụng phổ biến là rễ, vỏ cây, và lá. Rễ được thu hái vào mùa thu, vỏ cây và lá được thu hoạch vào mùa xuân, còn quả ngái thường được thu hái vào mùa đông. Cả ba bộ phận này có thể được sử dụng dưới dạng tươi hoặc phơi khô để nấu nước uống hoặc sử dụng trong các phương pháp điều trị truyền thống.

Thành phần hóa học của lá ngái chứa acid oleanolic, trong khi rễ chứa leucocyanidin. Đây là những chất hóa học có thể đóng vai trò quan trọng trong các ứng dụng y học và có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Các bộ phận của cây ngái như vỏ, thân, lá và quả xanh, rễ đều được sử dụng làm thuốc chữa bệnh

Tác dụng chữa bệnh của cây ngái

Giảng viên Dược – Trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho biết: Cây ngái được biết đến với nhiều tác dụng hữu ích trong việc chữa trị và cải thiện sức khỏe. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng cây ngái có tác dụng hạ nhiệt, được kiểm chứng thông qua thử nghiệm trên chuột nhắt trắng. Khoảng liều an toàn được ghi nhận là LD50 = 750mg/kg, theo tài liệu Ấn Độ.

Theo quan điểm của Đông Y, cây ngái có vị ngọt dịu, tính mát, giúp thanh nhiệt, trừ thấp, tiêu tích và hóa đờm. Cả quả xanh và vỏ cây ngái đều có tác dụng kích thích cơ thể, gây xổ và gây nôn.

Các phần khác nhau của cây như vỏ, thân, lá và quả xanh được sử dụng trong nhiều mục đích khác nhau trong y học cổ truyền. Cây ngái được cho là có khả năng chữa sốt, điều trị mất sữa, phòng ngừa sốt rét, mụn nhọt, đinh râu, phù thũng, tiêu chảy do ngộ độc thức ăn, tiêu hóa kém, vàng da, và gây nôn. Rễ cây ngái cũng được sử dụng để giảm đau lưng, nhức xương, và đau tiểu tiện. Liều lượng thông thường là 15 – 30g mỗi ngày khi sử dụng dưới dạng thuốc sắc và uống với nước.

Một số bài thuốc hay, chữa bệnh hiệu quả có cây ngái

Dưới đây là một số bài thuốc chi tiết từ cây ngái được sử dụng trong điều trị các bệnh lý khác nhau:

Chữa sốt và sốt rét:

• Lá ngái rửa sạch, giã nát và pha uống với nước.
• Để đề phòng sốt rét, có thể sử dụng lá hoặc vỏ cây ngái sao vàng, nấu nước để uống thay cho chè.

Chữa phù thũng:

• 50g vỏ thân cây ngái ngâm nước vo gạo 2 giờ, phơi khô, sao vàng.
• 30g lá sung rụng dưới ao, 30g mã đề, 30g bồ hóng trộn đều, sắc với 400ml nước, chia thành 2 lần uống trong ngày.

Chữa tiêu chảy do ngộ độc thức ăn: 30g vỏ thân cây ngái, 20g rễ cây sống rắn, 20g rễ màng tang chặt nhỏ, phơi khô, sao vàng, sắc uống.

Chữa đau lưng và nhức xương: 50g rễ ngái, 50g rễ cỏ xước, 30g dây đau xương, 30g rễ si sao vàng, sắc uống.

Chữa bí tiểu do nhiệt: 50g rễ ngái, 50g thổ phục linh, 30g rễ cối xay, 20g mã đề, 20g cỏ xước đam đi sắc uống.

Chữa đinh râu và nhọt ở nách: Lá non hoặc quả xanh của cây ngái giã nát, đắp lên da, có thể kết hợp với hạt cau với lượng bằng nhau.

Trong lịch sử dân gian và y học dân tộc, cây ngái đã từng được đánh giá cao với những ứng dụng đa dạng trong điều trị và cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, việc sử dụng cây ngái để chữa bệnh đòi hỏi sự cẩn trọng và sự giám sát của người chuyên nghiệp trong lĩnh vực y học.

Chúng ta không chỉ nhận thức về giá trị của cây ngái từ góc độ dân gian mà còn qua các nghiên cứu khoa học và thử nghiệm. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, việc tư vấn y tế chính thức là quan trọng. Sự hỗ trợ từ chuyên gia y tế có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách sử dụng cây ngái và tích hợp nó một cách an toàn vào chăm sóc sức khỏe hàng ngày.

Hãy nhớ rằng, mỗi loại cây dược liệu đều mang lại những đặc tính và tác dụng riêng, và việc sử dụng chúng nên được điều chỉnh dựa trên tình trạng sức khỏe cụ thể của mỗi người. Cùng với sự phát triển của y học hiện đại, việc kết hợp kiến thức truyền thống và tiến bộ là chìa khóa để tối ưu hóa lợi ích từ các nguồn dược liệu tự nhiên như cây ngái.

Nguồn: thuocbac.edu.vn tổng hợp