Câu kỷ tử hay còn được gọi với một số tên khác là Kỷ tử, Địa cốt tử hay câu khởi. Đây là một loại cây thuộc họ cà được biết đến như một loại cây thuốc quý, một loại thảo dược trị bệnh với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người.

• Bật mí những bài thuốc chữa bệnh thần kỳ từ cây cỏ Roi ngựa
• Mẹo vận dụng cây Sộp vào những bài thuốc chữa bệnh hiệu quả
• Những loại thảo dược chữa bệnh sốt rét mà ta không ngờ tới

Câu kỷ tử là một loại cây thường mọc hoang

Sau đây để hiểu rõ hơn về cây Câu kỷ tử các bạn hãy cùng với các lương y tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM tìm hiểu một vài thông tin cũng như công dụng mà cây thảo dược này mang lại cho sức khỏe con người nhé!

Tìm hiểu thông tin về câu kỷ tử

Câu kỷ tử có tên khoa học là Fructus Lycii. dạng cây bụi mọc đứng, phân cành nhiều, cao 0,5-1,5m. Cành mảnh, thỉnh thoảng có gai ngắn mọc ở kẽ lá. Lá nguyên nhẵn, mọc cách, một số mọc vòng, cuống lá ngắn, phiến lá hình mũi mác, hẹp đầu ở gốc. Câu kỷ tử thường ra hoa vào tháng 6 đến tháng 9 , Hoa nhỏ mọc đơn độc ở kẽ lá hoặc có một số hoa mọc chụm lại. Đài nhẵn, hình chuông, có 3-4 thùy hình trái xoan nhọn, xẻ đến tận giữa ống. Tràng màu tím đỏ, hình phễu, chia 5 thùy hình trái xoan tù, có lông ở mép. Nhị 5, chỉ nhị hình chỉ đính ở đỉnh của ống tràng, dài hơn tràng. Bầu có 2 ô, vòi nhụy nhẵn dài bằng nhụy, đầu nhụy chẻ đôi. Có quả từ tháng 7-10, Quả mọng hình trứng, khi chín màu đỏ sầm, hoặc vàng đỏ. Hạt nhiều hình thân dẹp.

Thành phần hóa học có trong cây Câu kỷ tử

Các dược sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM cho biết trong Câu kỷ tử có chứa một số thành phần hóa học như Betain, polysaccharid, nhiều loại axit amin, vltamin B1, B2, C, acid nicotinic, Ca, P, Fe… Lysin, Cholin, Betain, 2,2 % chất béo và 4,6 % chất Protein, Acid cyanhydric và có thể có Atropin. 

Câu kỷ tử và một số bài thuốc chữa bệnh hữu dụng

Câu kỷ tử là một vị thuốc với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người

• Chữa thận hư, lưng đau, tinh thiếu, vùng thắt lưng đau mỏi: Câu kỷ tử, Hoàng tinh, 2 vị bằng nhau, tán nhuyễn thành bột, luyện mật làm viên, mỗi lần 12 g, ngày uống 2 lần với nước nóng (Câu Kỷ Hoàn – Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách)..
• Chữa Can hư sinh ra bệnh ở mắt, ra gió chảy nước mắt: Câu kỷ tử, dùng rượu ngâm sau 3-7 ngày, mỗi lần uống 1-2 muỗng canh, ngày 2 lần (Câu Kỷ Tửu – Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
• Chữa nam giới sinh dục suy yếu vô sinh: Mỗi tối nhai 15 g Câu kỷ tử, liên tục 1 tháng, thường sau khi tinh dịch trở lại bình thường, uống thêm 1 tháng. Trong thời gian uống thuốc, kiêng phòng dục. Đã trị 42 ca, sau 1 liệu trình: hồi phục bình thường 23 ca, sau 2 tháng bình thường 10 ca, có 6 ca không có kết quả vì không có tinh trùng, 3 ca không kết quả, theo dõi sau 2 năm, tinh dịch trở lại bình thường, 3 ca đã có con (Đông Đức Vệ và cộng sự, ‘Kỷ Tử Trị vô sinh Nam Giới’, Tân Trung Tạp Chí 1987, 2: 92).
• Chữa dạ dầy viêm teo mạn tính: Dùng Kỷ tử rửa sạch, sao khô, giã nát, đóng gói. Mỗi ngày uống 20 g, chia làm 2 lần lúc bụng đói và nhai uống, 2 tháng là một liệu trình. Trong thời gian uống thuốc, ngưng tất cả các loại thuốc khác. Đã trị 20 ca, theo dõi 2- 4 tháng, có kết quả tốt 15 ca, có kết quả 5 ca (Trần Thiệu Dung và cộng sự, ‘Báo Cáo 20 Ca Dạ Dầy Viêm Teo Mạn Tính Điều Trị Bằng Câu Kỷ Tử,’ Trung Y Tạp Chí 1987, 2: 92).
• Chữa hoa mắt, thị lực giảm sút, cườm mắt tuổi gìa, thủy tinh thể dục: Cúc hoa 8 g, Kỷ tử 20g, Nhục thung dung 12g, Ba kích thiên 8 g, sắc lấy nước uống (Cúc Thanh Thang – Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
• Chữa gan viêm mạn tính, gan xơ do âm hư: Bắc sa sâm 12 g, Mạch môn 12g, Đưung qui 12g, Kỷ tử 12g -24 g, Sinh địa 24g -40 g, Xuyên luyện tử 6 g, sắc nước uống (Nhất Quán Tiễn – Liễu Châu Y Thoại).
• Chữa suy nhược, thận hư, lưng đau, gối mỏi, di tinh huyết trắng nhiều: Thục địa 320 g, Sơn dược (sao) 160g, Câu kỷ tử 160g, Sơn thù nhục 160 g, Ngưu tất 120g, Thỏ ty tử 160 g, Lộc giao (sao) 160g, Quy bản (sao) 160g, tán bột, trộn mật làm hoàn. Mỗi lần uống 12g -16 g, ngày 2-3 lần (Tả Quy Hoàn – Cảnh Nhạc Toàn Thư).
• Chữa hoa mắt, suy nhược, thận hư, mắt mộng thịt: Cam câu kỷ tử 1 cân, ngâm cho thấm với rượu ngon rồi chia làm 4 phần, 1 phần sao với 40 g Thục tiêu, 1 phần sao với 40 g Tiểu hồi hương, 1 phần sao với 40 g Chi ma (mè), 1 phần sao với Câu kỷ không thôi. Thêm Thục địa, Bạch truật, Bạch phục linh mỗi thứ 40 g, tán nhuyễn thành bột, luyện mật làm viên uống hằng ngày (Tứ Thần Hoàn – Thụy Trúc Đường Kinh Nghiệm Phương).
• Chữa Can Thận âm hư, sốt về chiều, ra mồ hôi trộm, mắt mờ, hoa mắt, hoặc đau rít sáp trong mắt: Câu kỷ tử, Cúc hoa mỗi thứ 12 g, Thục địa 16g, Sơn dược mỗi thứ 8 g, Phục linh, Đơn bì, Câu kỷ tử mỗi thứ 6 g. Tán bột trộn làm viên. Mỗi lần uống 12 g ngày 2 lần, với nước muối nhạt (Kỷ Cúc Địa Hoàng Hoàn – Cảnh Nhạc Toàn Thư).
• Chữa suy nhược vào mùa hè, không chịu nổi với thời tiết: Câu kỷ tử, Ngũ vị tử, tán bột pha nước sôi uống thay trà (Nhiếp Sinh Chúng Diệu Phương).
• Trị mặt nám, da mặt sần sùi: Câu kỷ 10 cân, Sinh địa 3 cân, tán bột, uống 1 muỗng với rượu nóng, ngày uống 3 lần, uống lâu da đẹp như con nít (Thánh Huệ Phương).
• Chữa chảy nước mắt do Can hư: Câu kỷ tử 960 g bọc trong túi lụa ngâm trong rượu, đậy thật kín, 21 ngày sau uống (Long Mộc Luận).
• Trị mắt đỏ, mắt sinh mộc thịt: Câu kỷ giã nát lấy nước, điểm 3-4 lần vào khóe mắt,rất hiệu nghiệm (Trửu Hậu Phương).