Trong nền Y học cổ truyền Việt Nam, con hàu được sử dụng trong rất nhiều bài thuốc hay về chữa các bệnh thường gặp. Không những thịt hàu mà vỏ hàu cũng được dùng làm thuốc chữa bệnh.
- Món ăn bài thuốc từ hạt sen và công dụng của nó
- Bài thuốc hay từ đậu đen – vị thuốc quý cho sức khỏe
Món ăn bài thuốc trị bệnh từ con hàu
Con hàu và những điều cần biết
Vỏ hàu có tác dụng thanh nhiệt, cố sáp, hóa đờm, làm dịu và giảm đau. Thịt hàu thì có vị ngọt, tính ấm, có tác dụng trong hạ áp, lợi tiểu, trừ nóng khát và hư tổn.
Con hàu (hàu sông) còn được gọi bằng tên gọi là hàu, hào. Chúng có nhiều ở các tỉnh vùng duyên hải phía Bắc nước ta. Thịt hàu sông có vị ngon và ngọt, thường được dùng dưới dạng thức ăn hoặc vị thuốc, là đặc sản rất được người dân ưa chuộng. Bộ phận được dùng làm thuốc là vỏ hàu (mẫu lệ) và cả thịt hàu (mẫu lệ nhục). Trong vỏ hàu chứa nhiều canxi, sắt, nhôm, magie và các chất hữu cơ. Còn thịt hàu chứa rất nhiều nước, protid, lipid, các vitamin thuộc nhóm B và C, kẽm và iod.
Trong Đông y, vỏ hàu vị mặn và chát, tính hơi lạnh, không có độc, vào kinh can và thận, nó có tác dụng thanh nhiệt, hóa đờm, cố sáp và làm dịu, giảm đau. Còn thịt hàu có vị ngọt, tính ấm, không có độc, tác dụng hạ áp, lợi tiểu và trừ nóng khát, hư tổn.
Hàu sông được dùng làm món ăn bài thuốc trong các trường hợp:
Chữa mồ hôi trộm, nổi hạch: mỗi ngày uống 8 gam bột vỏ hàu với nước ấm, có thể phối hợp cùng với lá dâu non làm thành viên. Dùng trong nhiều ngày.
Chữa đau dạ dày, ợ chua: bột vỏ hàu sông 8 gam, bột cam thảo 8 gam trộn đều, uống với nước ấm. Dùng trong nhiều ngày.
Con hàu trị bệnh
Chữa tăng huyết áp, nhức đầu, chóng mặt, suy gan: Mẫu lệ sông 12 gam, giả thạch sống 12 gam, ngưu tất 12 gam, long cốt sống 12 gam, quy bản sống 12 gam, mạch nha 12 gam, nhân trần 12 gam, bạch thược 20 gam, huyền sâm 16 gam, thiên môn 12 gam, xuyên luyện tử 12 gam, đương quy 12 gam, cam thảo 4 gam. Thịt hàu sông 50 gam, thịt trai 50 gam, gạo tẻ 100g. Tất cả làm sạch, cho vào nồi, đổ nước vừa đủ, nấu nhừ thành cháo, chia ăn hai lần trong ngày.
Trị chứng gan lách sưng to: mẫu lệ 12 gam, táo nhân 12 gam, đan bì 12 gam, quy vĩ 12 gam, trạch lan 12 gam, xuyên sơn giáp 6 gam, nhũ hương 6 gam, một dược 6 gam. Sắc uống.
Chữa đái dắt, đái són: bột vỏ hàu sông 40 gam nhồi vào bong bóng lợn rồi nấu nhừ. Bỏ bột vỏ hàu, thái nhỏ, ăn trong ngày.
Chữa ngọc hành sưng đau ở trẻ em: vỏ hàu nung đỏ, tán bột trộn với đào nhân giã nát (lượng bằng nhau) thêm nước thành bột nhão, đắp.
Chữa mộng tinh, di tinh: vỏ hàu sông đã chế biến 50 gam, lộc giác sương 50 gam. Hai vị trộn đều, tán nhỏ, uống ngày 8 – 16 gam với nước sắc dây tơ hồng 30 gam.
Chữa khí hư: vỏ hàu sông đã chế (40 gam), phèn chua phi 40 gam tẩm đồng tiện, phơi khô, tán nhỏ, rây bột mịn, mỗi lần uống 4 gam.
Kiêng kỵ: Những người mắc chứng hư hàn không được dùng thịt hàu sông.