Loading...Cây đơn kim thường mọc hoang ở bờ ruộng, ven đường, và các bãi hoang xung quanh nhà. Mặc dù cây này phát triển nhanh chóng vào mùa hè, nhưng ít người biết rằng nó mang lại nhiều lợi ích sức khỏe không ngờ.
Nhận diện cây đơn kim
Cây đơn kim, có tên khoa học là Bidens pilosa L., thuộc họ Cúc (Asteraceae). Nó còn được gọi là cúc áo, tử tô hoang, xuyến chi. Đây là một loại cây bụi thẳng, mảnh, phân nhánh, thân thảo, có chiều cao từ 0,2 đến 1,5 mét. Cây này có thể được tìm thấy mọc ở nhiều nơi, bao gồm trong vườn, công viên, đồng cỏ, ven đường, và các khu vực rác thải gần làng mạc, bờ sông và đường thủy.
Theo thầy thuốc Đông Y lá của cây mọc đối diện, với cuống lá dài từ 1-6,5 cm. Mềm lá có răng cưa hướng về phía trước và có đa dạng về hình dạng. Cây đơn kim có hoa nhỏ, có màu trắng và vàng, và đường kính từ 5 đến 15 mm. Hoa của cây nở từ tháng 10, nhưng chúng có thể xuất hiện quanh năm, chủ yếu vào mùa hè và mùa thu. Hoa này có cả cơ quan đực và cơ quan cái và được thụ phấn bởi các loài ong.
Quả của cây có hình dạng giống quả trám màu đen, với mặt cắt hình tam giác và một chút vân nổi, cùng với lông trắng. Quả này có chiều dài từ 5 đến 13 mm và rộng 1,5 mm. Khi trưởng thành, tất cả các quả kết hợp lại tạo thành một nửa hình cầu với các gai tua tủa.
Lợi ích sức khỏe của cây đơn kim
Đơn kim chữa bệnh toàn thân: Cây đơn kim có nhiều phần có khả năng chữa bệnh, bao gồm toàn thân, hoa, lá, và quả. Y học cổ truyền sử dụng cây đơn kim để điều trị nhiều loại bệnh như đau nhức do phong thấp, viêm họng do lạnh, cam tích ở trẻ nhỏ, dị ứng thời tiết, đau răng, và đau lưng do gắng sức. Cây đơn kim cũng có chứa các hợp chất có khả năng kháng khuẩn, đặc biệt đối với một số vi khuẩn kháng thuốc.
Đơn kim làm đẹp: Cây đơn kim cũng có tác dụng dưỡng da, nhờ chứa axit phytanic, có tác động tương tự như retinoid trên da. Retinoid, có nguồn gốc từ vitamin A, giúp tăng cường sản xuất collagen, chống lão hóa, và cải thiện sức khỏe da.
Các dạng sử dụng khác để điều trị bệnh: Lá cây đơn kim có thể được sử dụng dưới dạng nước sắc để chữa đau tai, trong khi nhựa từ cây có thể được đặt vào tai để điều trị viêm tai. Trà thảo mộc từ cây đơn kim có tác dụng chữa đầy hơi và loại bỏ giun.
Lưu ý khi sử dụng cây đơn kim để điều trị bệnh
Trường hợp đặc biệt: Như với bất kỳ loại thảo mộc nào khác, người phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú nên thận trọng khi sử dụng cây đơn kim và nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Chú ý đối với da: Các chất phân lập từ lá cây đơn kim có thể gây hại cho da khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, do đó cần phải bảo vệ da khi tiếp xúc với cây này.
Môi trường mọc: Cây đơn kim thường mọc ở những nơi có nhiều khói bụi như nhà máy, khu công nghiệp, và nơi khác. Trước khi sử dụng cây đơn kim, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên gia hoặc bác sĩ đông y để đảm bảo an toàn và tránh tiếp xúc thêm với các chất độc hại cho cơ thể.
Theo bác sĩ y học cổ truyền đang giảng dạy tại Cao Đẳng Dược Sài Gòn, cây đơn kim, một loài cây dại phổ biến, có nhiều ứng dụng trong lĩnh vực y học cổ truyền và sức khỏe da. Tuy nhiên, cần thận trọng và tuân thủ hướng dẫn sử dụng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong việc chữa bệnh và làm đẹp. Trước khi sử dụng cây đơn kim để điều trị bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên gia hoặc bác sĩ đông y.
