Cây đơn lá đỏ còn được gọi là cây “chè mồng 5, tháng 5” có tên thuốc bắc là hồng liễu bối hoa. Đây được xem là thảo dược trị bách bệnh trong Y học cổ truyền
Tác dụng của cây đơn lá đỏ trong giải độc và giảm đau
Tìm hiểu về cây đơn lá đỏ
Cây đơn lá đỏ có lá giống lá liễu nhưng phía lưng (bối) của lá có màu hồng. Loại cây này có thể thu hái quanh năm. Chúng được dùng để làm thuốc, song khoảng từ tháng 4 đến tháng 6, đặc biệt là vào tháng 5 âm lịch, khi thời tiết thường xuyên có nắng to, cây có cơ hội phát triển tốt, lá cây to, dày, chứa nhiều nhựa, màu lá đỏ tía là lúc cây cho hàm lượng hoạt chất cao nhất.
Về thành phần hóa học, cây đơn lá đỏ có chứa các chất flavonoid, saponin, coumarin, anthranoid…
Theo Y học cổ truyền, đơn lá đỏ có vị đắng ngọt, tính mát, tác dụng thanh nhiệt giải độc, khu phong, trừ thấp, lợi niệu và giảm đau. Ngoài ra, có thể dùng độc vị đơn lá đỏ để điều trị các bệnh mụn nhọt, mẩn ngứa, bệnh dị ứng, hoặc đại tiểu tiện ra máu, lỵ, tiêu chảy lâu ngày không khỏi.
Cây đơn lá đỏ – Thảo dược trị bệnh
Trị mụn nhọt, mẩn ngứa, dị ứng: dùng đơn lá đỏ hoảng 8 đến 12 gam (lá khô), nước sắc uống, ngày dùng một thang, uống 2 đến 3 lần, dùng sau bữa ăn; có thể uống trong nhiều ngày, cho tới khi hết tất cả các triệu chứng.
Trị zona và mẩn ngứa: đơn lá đỏ (sao vàng) 40 gam, sắc uống mỗi ngày một thang, chia nhỏ 2 đến 3 lần. Uống trong nhiều ngày đến khi các triệu chứng có dấu hiệu thuyên giảm. Có thể uống lại vài đợt.
Đơn lá đỏ có phía lưng màu hồng hoặc đỏ tía vào tháng 5 âm lịch
Trị nhọt vú,vú sưng tấy, đỏ đau: lá đơn lá đỏ 15 đến 20 gam, sắc uống mỗi ngày một thang, chia nhỏ thành 2 đến 3 lần, dùng tới khi các triệu chứng thuyên giảm. Ngoài ra có thể dùng lá khô, đem vò vụn, sau đó sao nóng, bọc vải mỏng chườm nhẹ vào nơi bị sưng đau.
Trị tiêu chảy lâu ngày: đơn lá đỏ (sao vàng) 15 gam, gừng nướng 4 gam, sắc uống mỗi ngày một thang, chia 3 lần, dùng sau bữa ăn 1 giờ rưỡi.
Trị đại tiện ra máu, kiết lỵ ở trẻ em: lá đơn đỏ 12 gam, sắc uống, mỗi ngày một thang.
Lưu ý:Tránh nhầm lẫn đơn lá đỏ với một số cây mang tên “đơn” như: đơn đỏ, đơn hoa đỏ (Ixora coccinea L.), hay họ cà phê (Rubiaceae).
Khác với cây đơn lá đỏ, những cây này có lá to và xanh ở cả hai mặt, hoa rất nhiều ở đầu cành thành xim dày đặc, có màu đỏ, người ta thường thu lấy hoa của chúng để làm đồ cúng lễ ở đình chùa. Lá và rễ cũng được dùng làm bài thuốc hay chữa kinh nguyệt không đều, kiết lỵ tiêu chảy.
Đơn tướng quân (Syzygium sp.), họ sim (Myrtaceae), lá to, mọc đối, thường mọc vòng 3, rất sít nhau ở ngọn. Dược liệu cũng là lá, dùng dưới dạng nước sắc để chữa mụn nhọt, mẩn ngứa, dị ứng, viêm họng.