Theo Y học cổ truyền bệnh sốt xuất huyết thuộc nhóm ôn bệnh và ôn dịch, vì nhiệt độc xâm nhập vào cơ thể gây ra bệnh. Tùy từng giai đoạn mà có những bài thuốc hay phù hợp.
- Bài thuốc hay điều trị bệnh sốt xuất huyết
- Tổng hợp những bài thuốc hay điều trị suy nhược thần kinh
Y học cổ truyền điều trị sốt xuất huyết qua từng giai đoạn
Giai đoạn nhiệt độc xâm phạm phần vệ và phần khí:
Biểu hiện: Sốt cao, lúc đầu hơi sợ lạnh, người bệnh sốt liên tục cả ngày lẫn đêm, nhức đầu, đau người, lưỡi chuyền màu đỏ thẫm, rêu lưỡi trắng hoặc có màu vàng mỏng, mạch sác. Sau đó xuất hiện những triệu chứng: sốt rất cao, mặt đỏ, mắt cũng đỏ, chân tay thì bị tê bì, ngực bụng đầy tức, nôn hoặc cảm thấy buồn nôn, đại tiện táo kết hoặc lỏng nát, tiểu tiện đỏ sẻn… (tương đương với sốt xuất huyết độ I).
Bài thuốc 1: Cam thảo 4 – 8 gam, hoạt thạch 24 – 48 gam. Cho thuốc vào túi vải sợi bông, hãm trong nước sôi khoảng 20 – 30 phút. Cho uống trong ngày từ 3 – 4 lần. Có công dụng giải nhiệt tà.
Bài thuốc 2: Kim ngân hoa 10 gam, liên kiều 10 gam, sơn tra 10 gam, cúc hoa 10 gam, đường phèn 20 – 30 gam. Thái nhỏ dược liệu, hãm với nước sôi khoảng 20 – 30 phút. Gạn lấy nước, khuấy cho tan đường, uống thay nước dùng trong ngày. Có tác dụng sơ phong thanh nhiệt giải độc.
Giai đoạn nhiệt độc xâm phạm phần khí, dinh và huyết (thể khí dinh lưỡng phiền):
Biểu hiện: Sốt cao, đau người, đau đầu, bị nhức khung mắt, mặt đỏ, lưng chân tay có điểm xuất huyết, thấy chảy máu cam, miệng khát, có khi còn nôn mửa, có hạch ở nách, ở khủy tay và bẹn, mạch phù sác hay hồng đại.
Bài 1: Lá tre 20 gam, hạ khô thảo 20 gam, rễ cỏ tranh 16 gam, cỏ nhọ nồi 16 gam, trắc bách diệp 16 gam. Sắc uống trong ngày.
Lá tre rất có ích trong chữa u xơ tử cung
Bài 2: Kim ngân hoa 20 gam, liên kiều 12 gam, hoàng cầm 12 gam, rễ cỏ tranh 20 gam, cỏ nhọ nồi 16 gam, hoa hòe 16 gam, chi tử 8 gam. Nếu khát nước thêm huyền sâm 12 gam, sinh địa 12 gam; có sốt cao thêm tri mẫu 12 gam. Sắc uống trong ngày.
Giai đoạn phục hồi:
Biểu hiện: Hết sốt, ban xuất huyết mờ dần, cơ thể cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, hoa mắt chóng mặt, kèm lưng gối đau mỏi, ngủ kém và đại tiện lỏng nát…. Tùy theo triệu chứng cụ thể như: nhiệt thương âm dịch, tỳ vị hư nhược, thận khí hư suy và bổ dưỡng:
Bài 1: Thang ích vị: các vị thuốc bắc: Sa sâm 16 gam, sinh địa 20 gam, ngọc trúc 12 gam, mạch đông 12 gam. Sắc uống. Trị bệnh nhiệt về cuối kỳ còn sốt lai rai, họng khô và miệng khát.
Bài 2: Xương dê (dương cốt) khoảng 500 – 1.000 gam, gạo tẻ 100 gam. Xương dê làm sạch, chặt khúc đem nấu cháo với gạo tẻ; khi được cháo thêm muối, gừng tươi, hành, gia vị cần thiết. Cho ăn nóng khi đói. Dùng trong các trường hợp xuất huyết dưới da do bị giảm tiểu cầu, thiếu máu do thiếu dinh dưỡng.
Nếu đang sốt đột ngột nhiệt độ bị hạ thấp, huyết áp tụt, mạch nhanh, thấy người mệt mỏi, vật vã, vã mồ hôi, chất lưỡi đỏ hay mạch trầm tế sác, nhất thiết cần phải đưa đến bệnh viện để được xử trí kịp thời, tránh để xảy ra biến chứng.