Trong Đông Y, sen vẫn được biết đến là một thảo dược trị bách bệnh bởi tất cả các bộ phận của cây sen, trong đó có hạt sen đều là một trong những vị thuốc quý.
Món ăn bài thuốc từ hạt sen
Các bộ phận của cây sen như hạt sen, tâm sen, gương sen, hay tua nhị sen, lá sen, ngó sen…tất cả đều được dùng làm thuốc đặc biệt là hạt sen (hay còn được gọi là liên nhục, liên tử). Hạt sen có vị ngọt, tính bình, có tác dụng trong bổ tỳ dưỡng tâm, sáp trường và cố tinh. Chúng được dùng làm thuốc bổ, chữa tỳ hư sinh tiết tả (hay tiêu chảy), di mộng tinh, đới hạ, băng lậu, mất ngủ hay thần kinh suy nhược. Ngày dùng 10 đến 30 gam dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột.
Một số món ăn bài thuốc chữa bệnh có dùng hạt sen.
Trị di tinh, hoạt tinh: mẫu lệ 12 gam, long cốt 12 gam, kim anh tử 12 gam, sa tật lê 12 gam, liên tu 12 gam, khiếm thực 12 gam, hạt sen 12 gam. Làm thành viên hoàn hoặc sắc uống.
Hoặc: hạt sen 20 gam, ba kích 20 gam, bổ cốt chỉ 20 gam, sơn thù 20 gam, long cốt 20 gam, phụ tử 20 gam, phúc bồn tử 20 gam. Tất cả nghiền chung thành bột mịn, dùng hồ nếp làm hoàn. Mỗi lần uống 12 gam vào lúc đói, chiêu với nước muối loãng.
Trị lỵ, cấm khẩu, ăn uống không trôi: hạt sen 16 gam, hoàng liên 6 gam, đảng sâm 12 gam. Sắc uống.
Trị chứng hư lao tâm phiền không ngủ được, tim đập hồi hộp, đầu váng, mắt hoa: toan táo nhân12 gam, hạt sen 12 gam, viễn chí 12 gam, phục thần 12 gam, hoàng kỳ 12 gam, đảng sâm 12 gam, cam thảo 4 gam, trần bì 6 gam. Sắc uống.
Hạt sen được xem như một thảo dược trị bách bệnh
Chè bột trứng gà, hạt sen: hạt sen 30 gam, đường 30 gam, rượu 30ml, trứng gà 1 quả. Hạt sen nấu chín nhừ khuấy đều với đường, rượu và trứng trên chảo nóng cho nước sôi, ăn trước khi đi ngủ. Dùng trong trường hợp bị bệnh lâu ngày, người cao tuổi, sau đẻ cơ thể suy nhược.
Bột gạo, hạt sen, củ mài, phục linh: hạt sen sao 30 gam, gạo tẻ sao vàng 30 gam, củ mài 30 gam, phục linh 15 gam. Tất cả tán thành bột mịn, khuấy trong nước sôi, thêm đường trắng thành dạng chè bột, sớm tối ăn 1 lần. Dùng cho các trường hợp tỳ hư tiêu chảy.
Chè hạt sen, củ súng: hạt sen 30 gam, củ súng 30 gam, đường vừa đủ. Nấu chè cho ăn vào bữa điểm tâm buổi sáng. Dùng cho các trường hợp di tinh, tảo tiết, đới hạ huyết trắng, kinh nguyệt quá nhiều, tiểu đêm nhiều.
Hạt sen hầm thịt lợn: hạt sen 30g, thịt lợn nạc 150g, thêm gia vị hầm nhừ. Ăn ngày 1 lần. Dùng cho các trường hợp doạ sảy thai, sảy thai liên tiếp, phụ nữ có thai đau lưng.
Cháo hạt sen: hạt sen 30g, gạo tẻ 150g nấu cháo, thêm đường hoặc muối. Dùng cho các trường hợp suy nhược cơ thể, đại tiện lỏng dài ngày.