Vối được biết đến là một loại thảo dược có tính năng giải khát, ngoài ra, chúng còn được sử dụng trong một số bài thuốc trị bệnh thông thường.
Các bài thuốc hay chữa bệnh từ cây vối
Sơ lược về cây vối
Theo Y học cổ truyền, cây vối có vị đắng, chát, tính mát; có tác dụng thanh nhiệt giải biểu, sát trùng, chỉ dương, và tiêu trệ. Ngoài ra nó còn có tác dụng kiện tỳ, giúp ăn ngon, tiêu hóa tốt, giải nhiệt.
Ở nhiều vùng quê Việt Nam, mỗi khi ăn một bữa ăn có nhiều thịt, mỡ, người ta thường nấu thêm một nồi nước vối đặc để uống cả ngày. Bởi chất đắng trong vối sẽ kích thích tiết ra nhiều dịch tiêu hóa, các chất tanin bảo vệ niêm mạc ruột, chất tinh dầu có tính kháng khuẩn nhưng không hại vi khuẩn có ích trong đường ruột. Người ta cũng thường phối hợp lá vối cùng với lá hoắc hương làm nước hãm uống lợi cho đường tiêu hóa. Theo kinh nghiệm trong dân gian, lá vối tươi có khả năng trị bệnh cao hơn so với lá vối đã ủ hoặc đã phơi khô.
Một số bài thuốc hay chữa bệnh có vối:
Chữa bỏng: Vỏ cây vối cạo bỏ phần vỏ thô, rửa sạch, giã nát, hòa cùng với nước sôi để nguội, lọc lấy nước, sau đó bôi lên khắp chỗ bỏng.
Chữa viêm da lở ngứa, chốc đầu: Sắc lá vối lấy nước dùng đặc để bôi.
Chữa viêm gan, vàng da: Dùng rễ 200 gam mỗi ngày, nấu sắc uống.
Chữa thấp chẩn cấp và mạn tính: Lá vối tươi 50 gam, lá kinh giới 50 gam. Đun sôi kỹ, lấy nước rửa vết loét, kết hợp thuốc mỡ bôi.
Giải độc lá ngón: Dùng 1 nắm lá vối tươi; giã nát, ép lấy nước, thêm với ít nước ép lấy nước 2, hợp hai nước lại và cho uống hoặc bơm thẳng vào dạ dày.
Lá vối
Chữa đau bụng, đầy trướng, ăn không tiêu: Vỏ vối 12 gam, bán hạ chế 8 gam, cát sâm sao 8 gam, cam thảo 4 gam. Sắc uống.
Chữa tiêu chảy:
– Lá vối 5-10 gam, vỏ rộp cây ổi (hoặc búp ổi) 10 gam, núm quả chuối tiêu khô 10 gam. Sắc với 400ml, gạn cô lại còn 100ml, chia uống 2 lần trong ngày.
– Vỏ vối 100 gam, vỏ sung 100 gam, lá ổi 100 gam, lá phèn đen 100 gam, vỏ cây đại 50 gam, hạt vải 50 gam, quế 30 gam. Sấy khô, tán bột, luyện với hồ làm hoàn bằng hạt đậu xanh. Người lớn uống 2 lần, mỗi lần 12 gam. Trẻ em tùy tuổi giảm liều.
Chữa bệnh đái tháo đường: Lá vối 20 – 30 gam. Hãm hoặc sắc uống trong ngày. Người dân vùng Porto Alegre ở Brazil dùng 20 gam lá vối, 20 gam lá cây gioi sắc uống thường xuyên để chữa bệnh tiểu đường.
Như vậy, tùy thuộc vào căn bệnh mà mình mắc phải, người bệnh có thể lựa chọn bài thuốc sao cho phù hợp và nên sử dụng nước vối đun sôi hàng ngày để giải khát và cũng là để phòng ngừa được nhiều loại bệnh thông thường.